Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, thương mại điện tử (TMĐT) đang trở thành công cụ chiến lược giúp hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam mở rộng thị trường quốc tế. Cùng với sự hỗ trợ từ các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như EVFTA, CPTPP và RCEP, các doanh nghiệp, hợp tác xã và cơ sở sản xuất làng nghề trong nước đang có thêm “đòn bẩy” để đưa sản phẩm mang bản sắc văn hóa dân tộc đến với người tiêu dùng toàn cầu.
TMĐT – Cánh cửa kết nối thị trường toàn cầu
Theo báo cáo của Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), TMĐT Việt Nam tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng cao, đạt mức 18–25% mỗi năm. Riêng năm 2024, quy mô thị trường đã vượt 25 tỷ USD, tăng 20% so với năm 2023, chiếm khoảng 9% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước.
Đáng chú ý, nhóm hàng thủ công mỹ nghệ và quà tặng chiếm từ 5–6% tổng doanh thu TMĐT, tương đương hơn 1,2 tỷ USD, với các thị trường chính là châu Âu, Bắc Mỹ và Đông Bắc Á.
Các nền tảng như Alibaba, Amazon, Etsy, Shopee Global và Tiki Global đang đóng vai trò là “chợ điện tử xuyên biên giới”, giúp sản phẩm mây tre đan, gốm sứ, sơn mài, thêu ren… của Việt Nam tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng toàn cầu mà không cần thông qua trung gian.
Ông Nguyễn Văn Tĩnh, Giám đốc Công ty TNHH Mây Tre Đan Việt Quang (Phú Vinh – Hà Nội), chia sẻ:
“Trước đây, chúng tôi chủ yếu bán qua hội chợ hoặc thương lái. Từ khi tham gia các sàn TMĐT, đơn hàng từ châu Âu và Nhật Bản đã tăng gấp ba lần. Nhiều khách hàng yêu cầu thiết kế riêng, giá trị đơn hàng cao hơn, qua đó thúc đẩy chúng tôi đổi mới mẫu mã liên tục.”
Thương mại điện tử không chỉ mở rộng đầu ra, mà còn giúp các làng nghề truyền thống kể câu chuyện văn hóa của sản phẩm, giới thiệu quy trình thủ công và nguồn gốc bền vững – những yếu tố ngày càng được người tiêu dùng quốc tế đánh giá cao.
Theo Báo cáo e-Conomy SEA 2024 của Google & Temasek, Việt Nam hiện đứng thứ ba Đông Nam Á về quy mô TMĐT, chỉ sau Indonesia và Thái Lan. Hơn 70% doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực thủ công mỹ nghệ cho biết TMĐT đã giúp họ tiếp cận thị trường quốc tế thuận lợi hơn.
Riêng Amazon Global Selling ghi nhận hơn 10.000 doanh nghiệp Việt Nam tham gia xuất khẩu trực tuyến năm 2024, trong đó gần 20% thuộc nhóm hàng thủ công mỹ nghệ và quà tặng.
Lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới
Các Hiệp định thương mại thế hệ mới như EVFTA, CPTPP và RCEP đang mở ra cơ hội lớn cho hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam, không chỉ về thuế quan mà còn về chuyển đổi số và thương mại điện tử.
-
EVFTA: cho phép sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam xuất khẩu sang EU với thuế suất 0% nếu đáp ứng quy tắc xuất xứ, đồng thời thúc đẩy mô hình thương mại điện tử minh bạch, tạo điều kiện cho doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận thị trường châu Âu.
-
CPTPP: thiết lập khung pháp lý bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, thương hiệu và dữ liệu trong giao dịch trực tuyến – yếu tố sống còn đối với sản phẩm sáng tạo.
-
RCEP: góp phần mở rộng chuỗi cung ứng khu vực, kết nối sàn TMĐT giữa Việt Nam, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc, từ đó giảm chi phí logistics, thanh toán và thời gian giao hàng.
Chuyển đổi số – Bước ngoặt tất yếu của làng nghề
Song hành với cơ hội, việc tham gia TMĐT xuyên biên giới cũng đặt ra nhiều thách thức cho các làng nghề Việt Nam. Phần lớn cơ sở sản xuất vẫn thiếu hạ tầng kỹ thuật, năng lực tiếp thị số và hiểu biết pháp lý quốc tế. Theo Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương), hiện chỉ khoảng 15% doanh nghiệp thủ công mỹ nghệ Việt Nam có trang web riêng hoặc gian hàng trực tuyến.
Để khắc phục, nhiều địa phương đã chủ động triển khai chương trình chuyển đổi số cho làng nghề. Tại Hà Nội, Sở Công Thương đang triển khai chương trình “Chuyển đổi số cho làng nghề”, hỗ trợ chụp ảnh sản phẩm, đào tạo kỹ năng tiếp thị số, xây dựng gian hàng TMĐT cho các làng nghề nổi tiếng như Bát Tràng (gốm sứ), Hạ Thái (sơn mài), Phú Vinh (mây tre đan), Quất Động (thêu ren)…
Hướng đi bền vững và vai trò của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam
Để TMĐT thực sự trở thành động lực thúc đẩy xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ, cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp chiến lược:
-
Xây dựng thương hiệu số cho làng nghề, kể câu chuyện văn hóa thông qua nội dung trực tuyến đa ngôn ngữ.
-
Đào tạo kỹ năng thương mại điện tử và quản trị kỹ thuật số cho nghệ nhân, hộ sản xuất – đặc biệt là thế hệ trẻ.
-
Thúc đẩy hợp tác quốc tế trong khuôn khổ các hiệp định EVFTA, CPTPP nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.
-
Phát triển logistics xanh và thanh toán điện tử xuyên biên giới, giúp giảm chi phí giao dịch và nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng.
Tiến sĩ Tôn Gia Hóa, Phó Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, nhấn mạnh:
“Hiệp hội đang triển khai chương trình ‘Làng nghề số Việt Nam’, phối hợp với các sàn TMĐT lớn nhằm tạo không gian trưng bày sản phẩm Việt trực tuyến, giúp mỗi nghệ nhân có thể bán sản phẩm của mình ra thế giới chỉ bằng một cú nhấp chuột.”
Kết luận: Từ truyền thống đến hiện đại – Từ làng nghề đến thế giới
Thương mại điện tử đang làm thay đổi căn bản mô hình xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam, chuyển từ phương thức truyền thống sang mô hình hiện đại, minh bạch và bền vững.
Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và chuyển đổi số toàn cầu, TMĐT không chỉ là kênh bán hàng hiệu quả, mà còn là nền tảng hội nhập số, giúp sản phẩm Việt Nam khẳng định vị thế trên bản đồ văn hóa – kinh tế thế giới.
Đây cũng chính là hướng đi dài hạn để Hiệp hội Làng nghề Việt Nam và các địa phương phát huy sức mạnh “mềm” của văn hóa dân tộc, kết hợp tinh hoa thủ công truyền thống với công nghệ hiện đại, đưa sản phẩm thủ công Việt vươn xa – bền vững, tự tin và chuyên nghiệp trong kỷ nguyên số.
Source: https://langngheviet.com.vn/thuong-mai-dien-tu-dong-vai-tro-quan-trong-trong-viec-thuc-day-hoat-dong-xuat-khau-hang-thu-cong-my-nghe-34503.html
Liên hệ ngay hôm nay để nhận tư vấn miễn phí và báo giá dịch vụ DHL từ Hà Nội đi Mỹ! Ego Express luôn sẵn sàng phục vụ bạn với trách nhiệm tối đa, tốc độ vượt trội.
